W ostatnich dniach, mieliśmy okazję zapoznać się z kolejnym - trzydziestym trzecim wydaniem Katalogu monet polskich obiegowych i kolekcjonerskich od 1916 na rok 2024 wydawnictwa NEFRYT pod redakcją Janusza Parchimowicza. Ceny katalogowe są już w portalu eNumi.pl. W katalogu oprócz wizerunków monet i cen katalogowych znajdują się:

• rok wybicia,
• średnica,
• waga,
• metal,
• nakład,
• stempel,
• rodzaj rantu.

Katalog ten charakteryzuje się następującymi cechami:

• układ: chronologiczno-nominałowy,
• numer monety: stały,
• okładka: twarda,
• format: 188×123 mm,
• liczba stron: 419.

Katalog zawiera:

• Monety niemieckich władz okupacyjnych.
• Monety Miasta Gdańska.
• Monety Rzeczypospolitej Polskiej 1923-1939.
• Monety obiegowe PRL 1949-1990.
• Monety kolekcjonerskie PRL.
• Próbne monety kolekcjonerskie PRL.
• Monety obiegowe Rzeczypospolitej Polskiej od 1990.
• Monety kolekcjonerskie Rzeczypospolitej Polskiej od 1990.
• Próbne monety kolekcjonerskie Rzeczypospolitej Polskiej od 1990.
• Zestawy rocznikowe monet obiegowych wybitych stemplem lustrzanym.

---

Katalog rozpoczyna się następującym wstępem:

OD AUTORA

Oddaję w ręce Kolekcjonerów kolejne, 33. wydanie popularnego "Katalogu monet polskich od 1916".

Wiele wskazuje na to, że może to być wydanie ostatnie.

Sposób w jaki moja praca jest traktowana przez uważających się za „wielkich" rynku numizmatycznego zawsze był dla mnie trudny do zniesienia, ale teraz już naprawdę nie chce mi się walczyć z wiatrakami. Żadnego wsparcia, brak popularyzacji moich książek przy jednoczesnym gloryfikowaniu 'portali numizmatycznych', które posługują się moimi odkryciami jak swoimi bez podawania źródła, stało się normą. Wystarczy spojrzeć kto z 'wielkich' wspiera wydanie choćby tego katalogu reklamą za naprawdę śmieszne pieniądze.... Oczywiście - moja praca przeznaczona jest przede wszystkim dla kolekcjonerów. Ale niestety - pokutuje przekonanie, że jak 'wielcy' nie popularyzują książki, to pewnie jest ona do niczego. Zawsze mnie to dziwiło, że jest większe zaufanie do handlarzy (czasem naprawdę dobrych w swoim fachu, ale NICZEGO niewnoszących w sensie poznawczym) niż do autorów opracowań. Przegadaliśmy na ten temat wiele godzin z Jarkiem Dutkowskim i nie mogliśmy tego zrozumieć. Doskonałym przykładem jest wydana przeze mnie książka 'Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949 - 1990'. Spróbujcie Państwo znaleźć 'wielką' firmę numizmatyczną, która się choćby 'zająknęła' na jej temat. A praca nad nią zajęła kilka lat, książka prezentuje wiele rzeczy o których przed jej wydaniem nikt nie miał pojęcia! O podejściu 'wielkich' do popularnych katalogów nie wspomnę. Ale za to pieje się z zachwytu nad jakimś portalem numizmatycznym, który bez żenady korzysta z moich odkryć pisząc np. odnośnie talara Stanisława Augusta: 'kolekcjonerzy wyróżniają 15 odmian tej monety'. Ale już nie stać go na wskazanie, że dopóki Parchimowicz z Brzezińskim nie opisali i nie pokazali tychże odmian nikt tak naprawdę nie miał pojęcia o co chodzi!.

Mógłbym tak jeszcze długo ale.....



CENY MONET

Wycena monet w katalogach zawsze stanowiła swego rodzaju "kość niezgody". Ceny podawane przez obiektywne katalogi powinny odzwierciedlać trendy panujące na rynku numizmatycznym w czasie zbliżonym do daty jego wydania. Katalog numizmatyczny nie powinien być "cennikiem". Cenniki są wydawane przez firmy handlujące danym towarem i podają ceny towaru np. monet, sprzedawanych przez daną firmę. Stąd (w mojej ocenie) foldery wydawane przez firmy handlujące monetami i nazywane przez nie "katalogami", w odniesieniu do zawartych w nich cen nie zasługują na taką nazwę. Ceny monet podawane przez handlarzy uwarunkowane są ich polityką sprzedaży. Oczywiście firmy mają prawo do wydawania swoich cenników, ale nie powinny nazywać ich katalogami tylko spisem oferowanych towarów. Wycena monet w moim katalogu oparta jest zawsze na obserwacji rynku kolekcjonerskiego i uśrednianiu panujących w danym okresie tendencji. Opieram się na cenach rynkowych, obserwowanych przez współpracujących z Wydawnictwem kolekcjonerów. W żadnym wypadku nie można tych cen traktować jako obowiązujących, mają one na celu pokazywać szacunkową wartość monety. Oddzielny temat to wycena monet złotych. Niestabilność światowego rynku kruszców powoduje, że często podane w katalogu ceny złotych monet, już po krótkim czasie stają się nieaktualne. Przy taniejącym złocie są niższe (chociaż w tym przypadku rynek reaguje znacznie wolniej), natomiast gdy złoto drożeje ceny monet wzrastają błyskawicznie. Dotychczas w moich katalogach podawałem obowiązujące w NBP ceny złota tylko przy wycenie monet bulionowych. Obecne trendy na rynku kruszców spowodowały konieczność podania cen złota i srebra obowiązujących w czasie wydania aktualnego katalogu.
Ceny kruszców na dzień 12.10.2023: złoto – 1880 USD, srebro – 22 USD (USD – 4,26 PLN)

---

Analiza cen monet kolekcjonerskich

• liczba monet: 603
• liczba monet których cena wzrosła: 55 (10%)
• liczba monet których cena pozostała bez zmian: 500 (87%)
• liczba monet których cena spadła: 22 (4%)
• liczba nowych monet w katalogu: 26

---

Analiza cen monet okolicznościowych

• liczba monet: 260
• liczba monet których cena wzrosła: 23 (9%)
• liczba monet których cena pozostała bez zmian: 229 (88%)
• liczba monet których cena spadła: 8 (3%)
• liczba nowych monet w katalogu: 0

---

Największe wzrosty cen monet kolekcjonerskich

Moneta	Nom.	Stop	Nakład [tys.]	Rok	Cena [zł]		Zmiana [%]
					2023	2024
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie	5	MN	1200.0	2016	30	50	66 %
Jan Paweł II, 20-lecie pontyfikatu	10	Ag	65.0	1998	100	150	50 %
70. rocznica utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego	10	Ag	50.0	2009	80	120	50 %
95. rocznica wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej	10	Ag	50.0	2009	80	120	50 %
Zamek w Lidzbarku Warmińskim	20	Ag	15.0	1996	250	350	40 %
Kopalnia soli w Wieliczce	20	Ag	25.0	2001	300	400	33 %

---

Największe wzrosty cen monet okolicznościowych

Moneta	Nom.	Stop	Nakład [tys.]	Rok	Cena [zł]		Zmiana [%]
					2023	2024
Niszczyciel Błyskawica	2	NG	800.0	2012	5	8	60 %
100. rocznica urodzin Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego	2	NG	1200.0	2001	5	8	60 %
Ropucha paskówka (łac. Bufo calamita)	2	NG	420.0	1998	80	120	50 %
Fregata rakietowa Gen. K. Pułaski	2	NG	800.0	2013	6	8	33 %
Okręt transportowo-minowy Lublin	2	NG	800.0	2013	6	8	33 %
Niszczyciel rakietowy Warszawa	2	NG	800.0	2013	6	8	33 %

---

Największe spadki cen monet kolekcjonerskich

Moneta	Nom.	Stop	Nakład [tys.]	Rok	Cena [zł]		Zmiana [%]
					2023	2024
Stefan Batory (1576-1586), popiersie	10	Ag	15.9	1997	400	150	-63 %
Kopiec Wyzwolenia	5	MN	1200.0	2019	15	10	-34 %
Dożynki	20	Ag	74.0	2004	170	130	-24 %
Żołnierze Niezłomni	10	Ag	17.0	2017	200	160	-20 %
5 zł z 1928 r. (Nike)	10	Ag	52.0	2007	120	100	-17 %
Gen. broni Stanisław Maczek (1892-1994)	10	Ag	44.0	2003	120	100	-17 %

---

Największe spadki cen monet okolicznościowych

Moneta	Nom.	Stop	Nakład [tys.]	Rok	Cena [zł]		Zmiana [%]
					2023	2024
15-lecie Senatu III RP	2	NG	760.0	2004	10	4	-60 %
Puchacz (łac. Bubo bubo)	2	NG	990.0	2005	15	8	-47 %
20-lecie NSZZ Solidarność	2	NG	750.0	2000	15	10	-34 %
Stefan Batory (1576-1586)	2	NG	315.0	1997	200	150	-25 %
1000-lecie zjazdu w Gnieźnie	2	NG	450.0	2000	50	40	-20 %
1000-lecie Wrocławia	2	NG	500.0	2000	30	25	-17 %

---